"Babia Góra" - miejscowości lub szczytów o
tej nazwie jest w Polsce wiele.
Najsłynniejsze z nich to masyw górski znajdujący
się Beskidzie Żywieckim. Najwyższy punkt to Diablak, zwany
również Babią Górą – poza Tatrami to najwyższy szczyt Polski.
Otacza go Babiogórski Park Narodowy.
Jest jeszcze mnóstwo
górek, pagórków o tej samej nazwie. Wiele z nich nawet nie jest
zaznaczonych na mapach, ale w przekazach ustnych lokalnych
mieszkańców istnieją od zawsze.
W naszym województwie są
dwa takie miejsca: pierwsze z nich Babia Góra w gminie Narewka – niewielka, turystyczna
miejscowość w otulinie Puszczy Białowieskiej. Ostatnie zabudowania
przed granicą z Białorusią. Jedna z legend (tzw. "legenda z przymrużeniem oka") głosi, że kiedyś
tutaj mieszkały same „baby” i stąd pochodzi nazwa..
Natomiast druga Babia Góra to tajemnicze wzniesienie na zachód
od Białegostoku przy trasie do Kruszewa.
I to właśnie o niej dziś
będzie.
Jeden ze szlaków rowerowych w okolicach Białegostoku
to tzw. Szlak Światowida. Prowadzi z Białegostoku nad Narew do
Kruszewa, na Zerwany Most. Trasa ma ok. 20 km w jedną stronę. Szlak prosty, głównie nawierzchni asfaltowej, a po
drodze mijamy kilka ciekawych punktów, m.in. Babią Górę.
Jest ona ukryta między drzewami, trzeba się dokładnie
przyglądać by znaleźć znaki. Na górę prowadzi ścieżka pośród
drzew, a na samym szczycie znajdziemy replikę posągu pogańskiego
boga Światowida. Rzeźbę umieszczono tutaj w 1998 roku, a jej
inicjatorem był ówczesny dyrektor Centrum Kultury w Choroszczy, pan
Sławomir Halicki. Prawdopodobnie wzgórze to było miejscem kultu
boga Światowida w X w.
Na "naszym" Światowidzie znajdziemy napis:
„Trzy piętra postaci symbolizują: trzy sfery kosmiczne księżyc,
słońce, niebo, cztery postacie, cztery pory roku, cztery twarze –
wszechświat”
Oryginał rzeźby Światowida (Świętowita)
znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, został wyłowiony
w 1848 roku z rzeki Zbrucz na Podolu. Jest to wapienny posąg,
datowany na IX-X wiek. Stąd też powszechnie używana nazwa
„Światowid ze Zbrucza”.
Światowid był jednym z najpopularniejszych bóstw pogańskich, i do tej pory na całym świecie jak i w Polsce znajdziemy
wiele kopii posągu. Niektóre z nich są kamienne, inne – tak jaka
nasza – drewniane.
Na Babiej Górze jest jeszcze jedno miejsce związane z historią
regionu - pomnik upamiętniający poległych żołnierzy z bitwy na linii Narwi koło
Kruszewa z 25.08.1915 roku. Jest tutaj głaz z napisem niemieckim
(zginęło wtedy 56 Niemców i 4 Rosjan), oraz mogiła poświęcona 2
poległym w bitwie Polakom.
Szlak Światowida to idealna trasa na jednodniowy wypad rowerowy. Warto pojechać trochę dalej - na Zerwany Most lub do Śliwna, by przemierzyć Narew w rzesz po ruchomej kładce Śliwno - Waniewo.
