Sylwester juliański (prawosławny)

Dwa tygodnie po powitaniu Nowego Roku przez większość ludności świata, w niektórych miejscach odbędzie się dziś ponownie huczna zabawa do białego rana z pokazem fajerwerków. Wszystko za sprawą Sylwestra obchodzonego 13 stycznia przez wyznawców religii prawosławnej. I nie dzieje się to tylko w Rosji
i innych krajach gdzie większość stanowią osoby prawosławnej. Także u nas, na podlasiu, słychać po raz drugi huk fajerwerków i kolorowe światełka rozbłyskają na niebie.

Niedawno, w artykule „Święta prawosławne”, wspominałam, iż województwo podlaskie jest regionem zamieszkałym przez najwięcej osób wyznania prawosławnego w Polsce. Toteż wiele świąt jest dwukrotnie obchodzonych zgodnie z kalendarzem gregoriańskim i juliańskim. 

W gwarze dostępnych jest kilka określeń sylwestra prawosławnego - „małanka” (od imienin św. Melanii, przypadających w tym dniu) lub też „szczodry (bogaty) wieczór” - bowiem na stole jest wiele smacznych potraw.

Pożegnanie Starego Roku i powitanie Nowego dawniej wiązało się z wieloma tradycjami, szczególnie kultywowanymi na wsiach. Zdejmowanie furtek, wciąganie sań lub wozów na dachy czy drzewa, liczne wróżby – wszystkie tradycje cieszyły się wielkim powodzeniem. Najciekawsze były wróżby, do których nawiązują obecne Andrzejki lub Katarzynki. Zwłaszcza dla panien
i kawalerów, miały wskazać kandydata na męża czy żonę. Potajemne usypywanie ścieżki z domu panny do domu kawalera, by „połączyć pary”, natomiast noworocznym już zwyczajem było zakrywanie studni deskami - pierwszy rano nabierze wody ze studni, ten w nadchodzącym roku zmieni stan cywilny. Ciekawa była również inna tradycja – na podwórzu trzeba było nasłuchiwać z której strony szczeka pies – i to znaczyło, że właśnie stamtąd przyjdzie ukochany lub ukochana.

Dziś już Sylwester jest obchodzony bardziej nowocześnie, na balach
i prywatkach. Jest wiele nowych, popularnych przesądów, które mają zapewnić pomyślność, szczęście i bogactwo w Nowym Roku. Stosowane są przez ludzi na całym świecie - właściwie „co kraj to obyczaj” - w internecie możemy znaleźć wiele artykułów o tradycjach noworocznych w poszczególnych krajach.

My – mieszkańcy Podlasia – powinniśmy korzystać z podwójnych zabaw i radości, gdyż tylko w naszym regionie, można dwa razy w roku bezkarnie puszczać fajerwerki – 31.12 oraz 13.01.

Dla wszystkich czytelników żegnających dziś Stary Rok, korzystając z okazji, chciałabym złożyć najserdeczniejsze życzenia – pomyślności, zdrowia i sukcesów w Nowym Roku!